Alexandre Sotelino: «O máis bonito do premio a mellor profesor é que sae dos alumnos da miña facultade»
SANTIAGO
Hace 20 años llegó a Santiago para formarse como pedagogo en la facultad donde ahora cautiva a los estudiantes, que no dejan de nominarlo a mejor docente universitario de España. Desde niño hizo baile tradicional y este año representará a Galicia con su grupo en el festival de Lorient
07 abr 2024 . Actualizado a las 20:29 h.No niega su «ourensanía», pero Alexandre Sotelino, el profesor del Departamento de Pedagoxía e Didáctica de la Facultade de Ciencias da Educación de la USC, que en febrero se aupó de nuevo al podio de los mejores docentes universitarios de España, admite ser ya un «pouco picheleiro». «Teño 37 anos e cheguei aquí hai 20», afirma, agradecido a todo lo que le dio esta etapa. «Nesta facultade atopei o meu sitio. Sen o que aprendín nela non podería ter acadado eses recoñecementos», añade, aludiendo a las cuatro nominaciones que suma en los premios Educa, que destacan a maestros de referencia. Un galardón que ganó en el 2021 y que en su última edición le afianzó entre los diez mejores. «Quen imaxina iso, e dende a que foi ademais a miña facultade!», evoca.
Fue durante su niñez en Ourense donde encontró a referentes educativos. «Non esquezo a un profesor que explicaba as matemáticas desde a pesca, levándoas á vida real. Tamén a un de filosofía, que cada día daba a un alumno un boli da sabedoría ou a unha mestra que nos levaba de excursión a sitios aos que non volvín», apunta, aclarando que su vocación inicial era la arquitectura. «Ao final, e por ir máis xusto en física, decidinme por pedagoxía, que me chamaba. Aínda así, o deseño de espazos e a creatividade sígoos tendo presente», admite desde un despacho muy ordenado, y desde el que muestra con orgullo un Telesketch, un juguete clásico en los 80 con el que dibujar líneas negras.
«Aquí cheguei no 2004, ano Xacobeo. Era aínda un Santiago universitario con balbordo nas rúas e quedadas na Alameda», rememora. «Eu viña de militar en movementos culturais e asociativos e, con 17 anos, esta facultade cativoume. Promovíase a participación, ser críticos. Co tempo propuxéronme participar nun grupo de investigación, Esculca, cun proxecto sobre a participación de familias migrantes na escola, un tema que me interesa. Ese grupo axudoume a crecer, levoume da man e fixen con eles a tese. Fun doutor novo, aos 27 anos, e, con 30, e tras uns cursos de interino na Universidade de Vigo, volvín como profesor contratado doutor», detalla, reconociendo que su juventud le ayudó a conectar con los alumnos.
Abanderar una metodología innovadora, como la del aprendizaje-servicio, con la que ellos se forman mientras se hace un bien a la comunidad, también influyó. «Os estudantes fan proxectos, como o de implicarse con oenegés, que lles serven tamén para valorar o que saben. Esas experiencias tráenas logo a clase, e dinamízanas. Eu teño materias non doadas, como historia da educación, e todo axuda a que vexan a utilidade do que aprenden. Iso motívaos», defiende con pasión. «A miña clase non é estándar. Pico aos mozos para que se cuestionen, tamén con dilemas morais. Trátanse temas de actualidade. Tamén me gusta facer saídas con eles para ver iniciativas fóra. Este mes imos a Xinzo ver como funciona un centro educativo de migrantes. Esas dináminas sitúante en posicións non habituais cos alumnos. Falas de forma directa, cunha maior conexión», destaca, mientras no elude el debate actual sobre el uso de la tecnología en las aulas. «Non por empregar máis recursos TIC vai aprenderse máis, aínda que moitos son útiles. Eu, durante unha presentación dinámica, acostumo a escribir conceptos con xiz na pizarra. Iso non sorprende aos alumnos, aínda que para retelo me pidan sacarlle unha foto», constata riendo.
Esos estudiantes fueron los que propusieron su candidatura a mejor profesor. «Iso é o máis bonito do premio, e ademais na miña facultade... Emociona ver que usan o seu tempo para nomearte, aínda que nas clases non o confesen», señala risueño. «O 2021 foi unha voráxine. Tralo premio recibiume o que era ministro de Universidades, Joan Subirats. Ver como se interesaba polos métodos que empregabamos foi unha responsabilidade», acentúa.
En el plano personal, esta semana supo que con el grupo ourensano Rebulir, del que es portavoz, representará a Galicia en el Festival Intercéltico de Lorient. «Sempre fixen baile galego, tamén en Santiago, con Cantigas e Agarimos, e, en Teo, con A Ponte Vella. Chego a todo porque non teño fillos», bromea. «Sen iso perdería identidade. Son mestre, tamén de baile», resalta feliz.